blog | 16 juli 2018

The courage to help. De moed om te helpen

July 11, rememberance day. 1995. the Fall of Srebrenica. He wasn’t in Bosnia this year, which he usually is since then. This time he was in the UK, invited by an organisation named ‘Remembering Srebrenica’. Docter Ilijaz Pilav survived the massacre 23 years ago. In an interview he tells about what happened. Hopefully he will do so many more times so we won’t forget.

Op 11 juli werd de val van Srebrenica herdacht. De grootste massamoord op Europese bodem sinds WO II. Dit keer 23 jaar geleden. Zoals bij bijna alle overlevenden spookt de horror die zich in juli 1995 voltrok nog vaak door z’n hoofd: dokter Ilijaz Pilav. En zeker ieder jaar in juli wanneer zoals ingewijden onder elkaar zeggen, de ‘S’ weer in de maand is. Pilav was dit jaar, bij wijze van uitzondering niet bij de herdenking, althans niet in Bosnië. Op uitnodiging van de organisatie ‘Remembering Srebrenica’ was hij in Groot Brittannië. Hij vertelde me er eergisteren per telefoon uit Sarajevo over. Verbaasd vernam ik hoe omvangrijk de plechtigheden er waren. Ilijaz bezocht een week lang bijeenkomsten en ontmoette tal van politici en hoogwaardigheidsbekleders. Zelfs een bezoek aan Downing Street 10 maakte deel uit van zijn programma. De erkenning voor wat er in 1995 gebeurd was, deed de dokter en zijn lotgenoten die er bij waren, goed. Niet zonder schroom moest ik hem melden dat we in Nederland ook dit jaar 11 juli niet grootschalige hebben herdacht. Het Hollands historisch geheugen hapert vaker wanneer gebeurtenissen op zwarte bladzijden zijn genoteerd. Ook in het onderwijs blijken die pagina’s onleesbaar. Eerder deze week vertelde een filmmaker me dat op de middelbare school van zijn kind er tijdens geschiedenislessen met geen woord over Srebrenica gerept was. De massamoord in Bosnië verdrongen door collectief of politiek ongemak? En dat terwijl we in juli 1995 zo nauw betrokken waren bij wat zich voltrok. Het waren immers Nederlandse militairen die namens de Verenigde Naties de enclave met tienduizenden vluchtelingen moesten beschermen. ‘Afschrikking door aanwezigheid’ luidde het krakkemikkige mandaat van de blauwhelmen. Het werkte niet. Bovendien maakte de VN maakte z’n belofte aan de Nederlanders, om bij een Servische aanval te hulp te schieten, niet waar. Resultaat van een cynische schaakspel door mondiale grootmachten. (zie: http://www.stinglikeabee.nl/waarom-srebrenica-moest-vallen/ ). Gevolg: de internationale gemeenschap deed niets om het bloedbad te voorkomen, integendeel. Ondanks alle waarschuwingen lieten de Amerikanen, Britten en Fransen de troepen en milities van Mladic hun gang gaan. Toen de Bosnische moslims door de bergen een veilig heenkomen zochten werden meer dan achtduizend van hen op die vlucht vermoord. Pilav overleefde de ‘Mars van de Dood’. In een interview op de website van ‘Remembering Srebrenica’ vertelt hij opnieuw over die donkerste periode uit zijn leven. En dat zal hij, hoe zwaar het hem ook valt, blijven doen, verzekerde ie me. Zodat wij niet vergeten…

The courage to help: dr Ilijaz Pilav

Srebrenica, diverse reportages en documentaires