Generaal Ratko Mladic wordt verantwoordelijk gehouden voor de massaslachting bij Srebrenica in juli 1995. Ruim achtduizend mensen werden vermoord terwijl ze door de bergen probeerden een veilig heenkomen te vinden.  De grootste massamoord in de naoorlogse Europese geschiedenis. Mladic werd deze week gearresteerd en overgebracht naar de gevangenis in Scheveningen. Nu Mladic eindelijk gearresteerd is wil de arts Ilijaz Pilav, overlevende, terug naar Srebrenica de tijd voor hem en zijn lotgenoten bevroor.

In South-East Spain thousands of illegal immigrants work in vegetable greenhouses. They live in slums and are underpaid. Last year the Netherlands imported 450 million euros worth of vegetables from this area. Dutch supermarkets are aware of the situation and cannot guarantee that the Spanish vegetables they sell were sustainably grown. “It is simply impossible to put a supermarket inspector on every grower’s greenhouse”, says a spokesperson for the Dutch Food Retail Association, the supermarket trade association.

“Geen onbehoorlijke omgang met de waarheidsvinding”, stelt Van Kemenade. Hij onderzocht, in opdracht van de minister van Defensie, of er op het departement sprake is (geweest) van een doofpotcultuur. Uit onderzoek van Netwerk blijkt het tegendeel. Tijdens de val van Srebrenica verbood de Dutchbat- leiding medische hulp aan Bosnische vluchtelingen in Srebrenica. De feiten zijn, zo blijkt uit deel II,  door de landmachttop doelbewust verdonkeremaand.

Na meer dan tweehonderd WOB- verzoeken, kreeg Netwerk zo’n 180 documenten in handen. Allemaal hebben ze betrekking op Srebrenica. Er komen nieuwe feiten aan het licht. In deel I van een drieluik: Bevelhebber der landstrijdkrachten generaal Couzy probeerde een rapport geheim houden dat bestemd was voor de Tweede Kamer.

Commandant Thom Karremans schreef ‘Who cares’ een boek over zijn ervaringen in Bosnië in 1995. Hij baseerde het op het dagboek dat hij indertijd bij hield. Voor het eerst spreekt hij over de val van Srebrenica, zijn ontmoetingen met Servische generaal Mladic en het uitblijven van luchtsteun toen Dutchbat daarom vroeg. De, inmiddels kolonel, en reageert op de kritiek en verwijten naar aanleiding van zijn optreden. En hij pleit voor eerherstel, voor zijn bataljon en voor zichzelf.

Eind jaren negentig. Europa is in de greep van de ‘gekkekoeienziekte’. De beelden van zwalkende met BSE (‘sponsachtige hersenziekte’) besmette runderen boezemen vrees in. Besmet rundvlees leidt bij mensen mogelijk tot een variant van de ziekte van Creutzfeldt-Jacob. Joep Dohmen (nu NRC dan nog bij De Limburger) en ik (dan bij KRO’s Netwerk) beginnen een onderzoek in de vleessector. We leggen bloot hoe bedrijven buitenlands rundvlees ‘omkatten’ en voorzien van Nederlandse stempels aan Rusland te verkopen. Fraude met medeweten én medewerking van ambtenaren van het ministerie van Landbouw. Gesjoemel dat leidt tot risico’s voor de volksgezondheid. Een reconstructie aan de hand van getuigenissen, afgetapte telefoongesprekken en een dossier van de rijksrecherche voert langs slachthuizen, bordelen en boze Russen. Het eindigt met de minister van Landbouw in het nauw.

Inspectie Volksgezondheid over weigeren medische hulp door Dutchbat

“Het niet helpen van mensen is alleen aanvaardbaar als de omstandigheden dat echt onmogelijk maken. Ik denk dat in dit geval een andere beoordeling mogelijk was geweest. Temeer omdat er op dat moment nog geen andere slachtoffers waren onder de eigen militairen en de artsen nog niets anders te doen hadden. Er was tijd en ruimte ondanks de geweldige dreiging om deze mensen te bekijken en beoordelen en te kijken of ze geholpen hadden kunnen worden. En dat is niet gebeurd.” Dat zegt G Siemons, hoofdinspecteur volksgezondheid in Brandpunt.

Dutchbat weigerde medische hulp aan gewonde vluchtelingen in Srebrenica toen de troepen van generaal Mladic de enclave aanvielen. Dat blijkt op 26 november 1995 uit onderzoek van Brandpunt (KRO). De feiten staan niet vermeld in het zogenoemde ‘Debriefingsrapport’ van het ministerie van Defensie dat een maand eerder aan de Tweede Kamer is overhandigd. Een Kamermeerderheid wil opheldering.

Vervolg van de zoektocht van dutchbat arts Ger Kremer. Hij is in Bosnië op zoek naar Irma, het dochtertje dat door haar vader noodgedwongen werd achter gelaten toen hij door de Serven tijdens de val van Srebrenica werd afgevoerd. Een collega van Kremer maakt een naamplaatje en doet het om de nek van het meisje. Irma heet ze. De kolonel chirurg keert terug naar oorlogsgebied en gaat op zoek.  In het decor van de oorlog ontmoet Kremer Bosnische vrienden zoals Ilijaz en Fatima die te voet door de bergen van Srebrenica naar Tuzla vluchten. Tijdens die mars van de dood werden meer dan achtduizend vluchtelingen vermoord.

Een jonge Bosnische vader die tijdens de val van Srebrenica door de Serven wordt afgevoerd moet z’n dochtertje achterlaten. Een collega van legerarts Kremer maakt een naamplaatje en doet het om de nek van het meisje. Terug in Nederland laat het beeld Kremer niet meer los. Hij keert terug naar het oorlogsgebied, op zoek naar een levensteken van Irma.